Trẻ biếng ăn kéo dài sau ốm – Làm gì để con ăn ngon trở lại?

Sau mỗi đợt ốm, nhiều bé trở nên biếng ăn, ăn ít hoặc từ chối mọi món dù trước đó rất yêu thích. Điều này khiến không ít cha mẹ lo lắng, sợ con sụt cân, suy dinh dưỡng hoặc chậm lớn. Vậy làm sao để ba mẹ cải thiện tình trạng này?

Vì sao trẻ hay biếng ăn sau ốm?

Sau mỗi đợt ốm, cơ thể trẻ đã phải gồng lên chiến đấu với nhiều tác nhân xấu nên còn mệt mỏi, chưa thể hồi phục ngay để tiêu hóa tốt thức ăn, dẫn tới việc bé ăn uống kém hơn. Ngoài ra còn do một số nguyên nhân khác như:

• Hệ tiêu hóa yếu đi sau ốm: Khi bị bệnh, đặc biệt là bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa hoặc dùng kháng sinh kéo dài, niêm mạc ruột của trẻ dễ bị tổn thương. Điều này ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất, dẫn đến tình trạng ăn không ngon miệng.

• Thay đổi vị giác do thuốc: Một số loại thuốc như kháng sinh, hạ sốt, long đờm… có thể làm thay đổi vị giác, khiến trẻ thấy món ăn có mùi lạ hoặc kém hấp dẫn.

• Tâm lý sợ ăn: Trẻ từng trải qua cảm giác đau bụng, buồn nôn, ói mửa hoặc ép ăn trong thời gian ốm rất dễ hình thành ám ảnh, dẫn đến né tránh bữa ăn.

• Thiếu hụt vi chất: Sau ốm, cơ thể có thể bị mất nhiều khoáng chất thiết yếu như kẽm, sắt, vitamin B, C... khiến bé không có cảm giác đói hoặc mất cảm giác ngon miệng.

• Cơ thể ưu tiên hồi phục hơn là tiêu hóa: Trong quá trình hồi phục, cơ thể bé có xu hướng dành năng lượng cho việc chữa lành hơn là tiêu hóa, vì vậy trẻ không sẵn sàng tiếp nhận đồ ăn.  

Trẻ thường biếng ăn sau ốm do cơ thể mệt mỏi, chưa hồi phục. 

Làm gì để cải thiện tình trạng biếng ăn kéo dài sau ốm?

Cha mẹ không nên nóng vội hoặc ép con ăn ngay lập tức. Thay vào đó, hãy áp dụng những biện pháp nhẹ nhàng nhưng hiệu quả dưới đây:

1. Ưu tiên món dễ tiêu, kích thích vị giác

Sau ốm, hệ tiêu hóa còn yếu nên hãy chọn các món mềm, dễ nuốt và giàu dưỡng chất. Cháo gà, súp rau củ, khoai tây nghiền, cháo yến mạch, sữa chua, trái cây hấp hoặc nghiền là lựa chọn lý tưởng. Nêm nếm nhẹ nhàng, tránh gia vị nặng mùi để không làm bé khó chịu.

2. Tôn trọng nhu cầu của trẻ

Thay vì cố gắng nhồi nhét cho con, ba mẹ hãy quan sát các dấu hiệu bé đói – no và khẩu phần ăn của bé sau ốm. Khi trẻ đã no dù ăn được ít cũng hãy tôn trọng quyết định của con. Điều này giúp hình thành thói quen ăn uống lành mạnh, tránh tâm lý sợ hãi khi đến bữa.

3. Chia nhỏ bữa ăn – tăng tần suất

Vì con ăn ít nên ba mẹ có thể dặm thêm cho con các bữa phụ trong ngày, chia nhỏ bữa to thành 5–6 bữa nhẹ nhàng hơn. Mỗi bữa ăn ít, không tạo áp lực, đồng thời cung cấp đủ năng lượng cho bé hoạt động và phục hồi.

4. Tạo không gian ăn uống tích cực

Hãy biến bữa ăn thành thời gian vui vẻ, không căng thẳng. Để bé ngồi ăn cùng gia đình, tạo sự kết nối và thoải mái. Có thể mở nhạc nhẹ, kể chuyện, trò chuyện cùng con thay vì chăm chăm vào việc con ăn được bao nhiêu.

Tinh thần bé vui vẻ, thoải mái giúp hạn chế biếng ăn sau ốm.

5. Bổ sung lợi khuẩn – phục hồi hệ vi sinh đường ruột

Đường ruột khỏe mạnh giúp bé tiêu hóa tốt và hấp thu dưỡng chất hiệu quả hơn. Sau khi dùng kháng sinh hoặc tiêu chảy, lợi khuẩn có thể bị suy giảm. Việc bổ sung men vi sinh hoặc thực phẩm chứa probiotics như sữa chua, kefir, phô mai mềm… giúp cân bằng lại hệ vi sinh, kích thích tiêu hóa và tăng cảm giác thèm ăn.

6. Cho con vận động nhẹ nhàng trước bữa ăn

Đi dạo, chơi trò chơi nhẹ hoặc vận động đơn giản 15–20 phút trước bữa ăn giúp bé tiêu hao năng lượng, tăng cảm giác đói và sẵn sàng ăn uống hơn.

7. Đổi món thường xuyên – trình bày đẹp mắt

Sự nhàm chán cũng khiến trẻ mất hứng thú với việc ăn uống. Cha mẹ hãy đổi món theo ngày, trình bày thú vị hơn với bát đĩa xinh xắn, có thể tạo hình nhân vật con yêu thích,, kết hợp màu sắc bắt mắt để thu hút trẻ.

8. Bổ sung vi chất hỗ trợ kích thích ăn ngon

Một số vi chất như kẽm, vitamin nhóm B, lysine đã được nghiên cứu có tác dụng kích thích cảm giác thèm ăn, hỗ trợ chuyển hóa và tăng miễn dịch. Mẹ nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi bổ sung cho bé nhé. 

Bổ sung vi chất giúp giảm biếng ăn sau ốm.

Trẻ biếng ăn sau ốm- Khi nào nên đưa đi khám?

Tuỳ thể trạng mỗi bé, thông thường sau 1–2 tuần cơ thể sẽ dần hồi phục và cảm giác ăn uống trở lại bình thường. Tuy nhiên, nếu sau 3 tuần bé vẫn biếng ăn, kèm theo các dấu hiệu sau đây thì cha mẹ nên đưa con đi khám để được kiểm tra và can thiệp kịp thời nhé:

• Biếng ăn kéo dài hơn 2–3 tuần dù đã thử nhiều cách.

• Sụt cân trên 5% trọng lượng trong vòng 1 tháng.

• Bé quấy khóc, mệt mỏi, ngủ kém.

• Rối loạn tiêu hóa kéo dài: táo bón, tiêu chảy, đầy hơi.

• Có dấu hiệu thiếu hụt vi chất như da khô, tóc rụng, móng tay giòn...

Biếng ăn kéo dài sau ốm là phản ứng thường gặp ở trẻ nhỏ, nhưng không phải là vấn đề không thể khắc phục. Điều quan trọng là cha mẹ cần kiên nhẫn, đồng hành và tạo điều kiện thuận lợi để bé phục hồi. Chăm sóc từ tâm lý, dinh dưỡng đến tiêu hóa, và hỗ trợ vi chất đúng cách sẽ giúp bé sớm lấy lại cảm giác ngon miệng, phát triển khỏe mạnh trở lại.