Trẻ rối loạn tiêu hóa: 5 món ăn phục hồi nhanh chóng

Meta: Trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn gì? 5 thực phẩm giúp bé phục hồi nhanh và cần tránh. Hướng dẫn mẹ xây dựng thực đơn khoa học để giúp bé khỏe mạnh nhanh.

Rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ không chỉ gây khó chịu, chán ăn mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất. Lựa chọn đúng thực phẩm sẽ giúp bé ăn ngon miệng và nhanh phục hồi. Vậy trẻ nên ăn gì, kiêng gì để hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh?

5 món ăn phục hồi nhanh chóng cho trẻ rối loạn tiêu hóa

5 nguyên nhân chính gây rối loạn tiêu hóa ở trẻ em

Theo WHO, rối loạn tiêu hóa là nguyên nhân hàng đầu khiến hơn 30% trẻ dưới 5 tuổi mắc suy dinh dưỡng trên toàn cầu, với mắc tiêu chảy kéo dài là biểu hiện phổ biến.

Hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt, dễ bị tác động bởi những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống và môi trường sống. Một số nguyên nhân phổ biến gây rối loạn tiêu hóa gồm:

• Chế độ ăn không hợp lý: Cho trẻ ăn quá nhiều đồ ngọt, đạm, thức ăn khó tiêu hoặc chế biến không đảm bảo vệ sinh.

• Nhiễm khuẩn đường ruột: Thức ăn, nguồn nước bẩn hoặc dụng cụ ăn uống không sạch khiến vi khuẩn, virus dễ xâm nhập.

• Dùng kháng sinh kéo dài: Thuốc có thể tiêu diệt cả lợi khuẩn đường ruột, làm mất cân bằng hệ vi sinh.

• Không dung nạp lactose hoặc dị ứng thực phẩm: Một số bé có cơ địa nhạy cảm với sữa tươi hoặc gluten.

• Stress, thay đổi thói quen sinh hoạt: Căng thẳng hoặc thay đổi đột ngột môi trường, giờ giấc ăn ngủ cũng làm rối loạn nhu động ruột.

Dùng kháng sinh kéo dài làm tiêu diệt cả lợi khuẩn đường ruột, làm mất cân bằng hệ vi sinh

Những nguyên nhân này khiến trẻ xuất hiện các biểu hiện như tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, chướng bụng, nôn trớ, ăn uống kém và mệt mỏi. Nếu không xử lý kịp thời, tình trạng có thể kéo dài, gây sụt cân, suy dinh dưỡng và giảm sức đề kháng.

5 thực phẩm giúp trẻ phục hồi rối loạn tiêu hóa hiệu quả

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quyết định trong việc cải thiện rối loạn tiêu hóa. Các thực phẩm tốt cho tiêu hóa của trẻ cần ưu tiên như: Đồ dễ tiêu, lợi khuẩn và cần đảm bảo đủ năng lượng để bé nhanh lấy lại sức.

1. Thực phẩm giàu probiotic (lợi khuẩn)

Sữa chua, kefir hoặc các thực phẩm lên men tự nhiên giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, rút ngắn thời gian tiêu chảy và cải thiện khả năng hấp thu dinh dưỡng. Nếu được bác sĩ khuyến nghị, mẹ có thể bổ sung men vi sinh phù hợp với độ tuổi bé.

Sữa chua, kefir hoặc các thực phẩm lên men tự nhiên giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột

2. Tinh bột dễ tiêu hóa

Cháo loãng, cơm nhão, bún mềm hoặc khoai tây nghiền là lựa chọn phù hợp vì không gây áp lực cho dạ dày, giúp nhẹ bụng và dễ tiêu hóa, đặc biệt phù hợp với trẻ đang bị tiêu chảy.

3. Chuối chín

Chuối có chứa một hàm lượng lớn chất xơ và kali giúp cải thiện hoạt động cơ ruột, ngăn ngừa táo bón. Ngoài ra, chuối còn chứa pectin, hỗ trợ dạ dày hoạt động hiệu quả, dễ dàng tiêu hóa thức ăn, ổn định sức khỏe hệ tiêu hóa của trẻ.

4. Đạm dễ tiêu, ít chất béo

Thịt gà luộc, cá trắng hấp mềm, trứng luộc chín kỹ hay đậu phụ đều là nguồn đạm dễ tiêu, vừa cung cấp năng lượng vừa không gây áp lực cho dạ dày, ruột.

5. Rau củ mềm, chất xơ hòa tan

Cà rốt, bí đỏ, khoai lang, mồng tơi… sau khi nấu chín nhừ giúp bổ sung vitamin, khoáng chất và chất xơ hòa tan, đồng thời làm dịu đường ruột, hỗ trợ vận động tiêu hóa tự nhiên.

Trẻ rối loạn tiêu hóa cần kiêng gì?

Bên cạnh việc chọn đúng thực phẩm, mẹ cũng cần lưu ý tránh những món dễ gây kích thích hoặc khó tiêu:

• Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn vì gây đầy hơi, khó hấp thu.

• Đồ ngọt, bánh kẹo, nước ngọt có gas làm tăng lên men đường ruột.

• Sữa tươi nguyên kem hoặc thực phẩm nhiều lactose nếu trẻ đang tiêu chảy hoặc không dung nạp lactose.

• Gia vị cay, chua, mặn và các món lên men mạnh như dưa muối, kim chi.

Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn vì gây đầy hơi, khó hấp thu

Nguyên tắc xây dựng thực đơn khoa học cho trẻ rối loạn tiêu hóa

Không chỉ quan trọng ăn gì, mà ăn như thế nào cũng quyết định khả năng phục hồi của trẻ. Dưới đây là các nguyên tắc mẹ nên áp dụng:

• Chia nhỏ bữa ăn: 5–6 bữa/ngày thay vì 3 bữa lớn, giúp hệ tiêu hóa làm việc nhẹ nhàng hơn.

• Ưu tiên món mềm, lỏng, dễ nuốt: Cháo, súp, đồ nghiền hạn chế gánh nặng cho dạ dày.

• Giữ vệ sinh an toàn thực phẩm: Dụng cụ ăn uống cần sạch sẽ, thực phẩm nấu chín kỹ.

• Bù đủ nước và điện giải: Nếu tiêu chảy, cho bé uống oresol đúng liều hướng dẫn hoặc nước cháo muối để tránh mất nước.

• Không ép ăn quá nhiều: Để trẻ ăn theo nhu cầu, tránh tạo áp lực làm tình trạng nặng thêm.

NGUY HIỂM: Không tự ý cho trẻ dưới 6 tháng ăn cháo loãng

Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?

Rối loạn tiêu hóa có thể tự cải thiện trong 1–2 ngày nếu chăm sóc đúng. Tuy nhiên, mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay khi:

• Tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày, táo bón trên 5 ngày.

• Có dấu hiệu mất nước như mắt trũng, khô môi, ít tiểu.

• Phân có máu, chất nhầy hoặc bé sốt cao kèm đau bụng dữ dội.

• Trẻ sụt cân nhanh, quấy khóc, mệt mỏi bất thường.

CẢNH BÁO: Nếu tiêu chảy quá 3 ngày, đến bệnh viện ngay.

Kết luận

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa cần chế độ dinh dưỡng hợp lý, giàu lợi khuẩn, ít dầu mỡ và dễ tiêu hóa để nhanh phục hồi. Mẹ nên kiên nhẫn chăm sóc, tránh cho bé ăn uống tùy tiện. Nếu tình trạng kéo dài hoặc kèm theo dấu hiệu nặng, hãy đưa bé đi khám để được xử lý kịp thời.