Trẻ rối loạn tiêu hóa: 4 sai lầm đa số bố mẹ mắc phải
- Thanh Phương
- 30 thg 7
- 5 phút đọc
Rối loạn tiêu hóa là tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong giai đoạn hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. Tuy nhiên, không ít bố mẹ vì lo lắng quá mức đã áp dụng sai cách chăm sóc khiến tình trạng kéo dài và nghiêm trọng hơn. Vậy đâu là những sai lầm phổ biến và cách xử lý đúng để bé nhanh khỏe mạnh?
Nguyên nhân rối loạn tiêu hóa ở trẻ thường gặp
Hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, sức đề kháng kém, dễ bị tác động bởi chế độ ăn, môi trường và cả thuốc điều trị. Những nguyên nhân phổ biến gây rối loạn tiêu hóa ở trẻ bao gồm: nhiễm khuẩn đường ruột, dùng kháng sinh kéo dài, thay đổi chế độ ăn đột ngột hoặc do không dung nạp một số thực phẩm.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêu chảy và các rối loạn tiêu hóa khác là nguyên nhân gây ra gần 30% trường hợp suy dinh dưỡng ở trẻ dưới 5 tuổi trên toàn cầu. Đây là con số đáng báo động, cho thấy nếu không được xử lý đúng, rối loạn tiêu hóa có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất của trẻ.
4 Sai lầm bố mẹ thường mắc khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa
Khi thấy con tiêu chảy, nôn ói hoặc chán ăn, nhiều bố mẹ vì quá sốt ruột mà vô tình áp dụng sai cách chăm sóc. Thay vì giúp trẻ nhanh phục hồi, những sai lầm này vô tình làm tình trạng kéo dài và khó xử lý hơn.
1. Ngừng hẳn ăn uống hoặc kiêng khem quá mức
Khi thấy con tiêu chảy, đầy bụng, nhiều bố mẹ không cho bé ăn hoặc chỉ uống nước lọc. Tuy nhiên, điều này khiến cơ thể thiếu năng lượng, mất chất dinh dưỡng cần thiết, làm kéo dài thời gian hồi phục.Trẻ bị rối loạn tiêu hóa vẫn cần ăn uống đầy đủ nhưng với thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa.
2. Tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy hoặc kháng sinh
Một số bố mẹ nghĩ rằng tiêu chảy phải dùng thuốc cầm ngay, nhưng đây là sai lầm. Thuốc cầm tiêu chảy có thể giữ lại vi khuẩn và độc tố trong ruột, khiến tình trạng nhiễm trùng trầm trọng hơn. Tương tự, việc dùng kháng sinh không theo chỉ định phá vỡ cân bằng hệ vi sinh đường ruột, khiến rối loạn tiêu hóa khó dứt.
3. Cho ăn uống sai cách
Một số bố mẹ vẫn cho con ăn đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ hoặc bánh kẹo ngọt, vô tình làm hệ tiêu hóa đang yếu của bé phải “quá tải”. Ngược lại, có người ép bé ăn quá nhiều trong khi dạ dày đang bị tổn thương, dẫn đến nôn ói, đầy bụng và chậm hồi phục.
4. Chậm trễ đưa trẻ đi khám
Không ít bố mẹ nghĩ rối loạn tiêu hóa là bình thường và tự hết. Nhưng khi xuất hiện dấu hiệu mất nước, sốt cao hoặc phân có máu mà không xử lý kịp thời, trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng, thậm chí nhập viện cấp cứu.
Những dấu hiệu nguy hiểm ở trẻ rối loạn tiêu hóa nặng - Cần Cấp Cứu Ngay
- Mức Độ Nguy Kịch (Cần đi cấp cứu):
+ Mất nước nặng:Mắt trũng sâu, da nhăn không hồi phục
+ Sốt cao: >39°C kéo dài >6 giờ
+ Phân có máu:Màu đỏ tươi hoặc đen sẫm
+ Không tiểu: >8 giờ không đi tiểu
+ Li bì: Không tỉnh táo, khó đánh thức
- Mức Độ Cảnh Báo (Khám trong 2-4 giờ)
+ Tiêu chảy: >8 lần/ngày trong 2 ngày
+ Nôn nhiều: >5 lần/ngày, không giữ được thức ăn .
+ Sụt cân: >5% trọng lượng cơ thể
+ Khóc không có nước mắt
+Môi khô, lưỡi khô
- Mức Độ Theo Dõi (Chăm sóc tại nhà)
+Tiêu chảy: 3-5 lần/ngày
+Sốt nhẹ:37.5-38.5°C
+ Ăn ít hơn bình thường
+ Hơi quấy khóc
Cách xử lý rối loạn tiêu hóa ở trẻ em hiệu quả
Để trẻ rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy nhanh phục hồi, bố mẹ cần chăm sóc theo đúng nguyên tắc, kết hợp dinh dưỡng hợp lý và theo dõi sát triệu chứng. Đây là những bước cần thiết giúp cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa hiệu quả:
1. Bù nước và điện giải kịp thời
Khi tiêu chảy hoặc nôn nhiều, bé dễ mất nước, dẫn đến mệt mỏi, khô môi và tiểu ít. Bố mẹ nên cho bé uống dung dịch oresol pha đúng tỷ lệ hoặc nước cháo muối loãng. Bù nước và điện giải cho trẻ kịp thời không chỉ giúp ổn định tuần hoàn mà còn ngăn biến chứng nguy hiểm.
2. Điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý
Trong giai đoạn này, bé nên ăn thức ăn mềm, dễ tiêu như cháo loãng, cơm nát, chuối chín, táo nấu chín hoặc khoai lang luộc. Đồng thời, cần tránh tuyệt đối đồ ăn nhanh, chiên rán, thức uống có ga hoặc quá nhiều đường vì chúng dễ làm rối loạn tiêu hóa nặng hơn.
3. Bổ sung lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh
Men vi sinh và các thực phẩm giàu probiotic như sữa chua, kefir có tác dụng khôi phục hệ vi sinh đường ruột, rút ngắn thời gian tiêu chảy.
Một nghiên cứu đăng trên Journal of Pediatric Gastroenterology chỉ ra rằng, bổ sung Lactobacillus GG có thể giảm trung bình 24 giờ thời gian tiêu chảy so với nhóm không sử dụng. Đây là minh chứng rõ ràng cho thấy lợi khuẩn đóng vai trò quan trọng trong hỗ trợ hệ tiêu hóa, đặc biệt với trẻ bị tiêu chảy..
4. Theo dõi sát và khám bác sĩ khi có dấu hiệu nặng
Nếu sau 2–3 ngày bé không đỡ tiêu chảy, kèm các dấu hiệu mất nước nặng như mắt trũng, da khô, sốt cao, tiểu ít hoặc phân lẫn máu, cần đưa trẻ đi khám ngay. Việc thăm khám kịp thời sẽ giúp xác định đúng nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.
Cách phòng ngừa rối loạn tiêu hóa tái phát
Sau khi trẻ đã ổn định, bố mẹ không nên chủ quan vì hệ tiêu hóa của bé vẫn còn non yếu. Việc phòng ngừa đúng cách sẽ giúp hạn chế tối đa tình trạng tái phát, bảo vệ bé khỏi những lần mệt mỏi và suy giảm sức đề kháng không đáng có. Đây là những nguyên tắc quan trọng mẹ nên duy trì lâu dài:
Giữ vệ sinh an toàn thực phẩm, rửa tay trước khi chế biến.
Tiêm phòng đầy đủ các bệnh đường ruột theo lịch.
Không thay đổi khẩu phần ăn quá đột ngột, tập cho bé làm quen món mới từ từ.
Duy trì bổ sung lợi khuẩn từ thực phẩm tự nhiên hoặc men vi sinh theo hướng dẫn của bác sĩ.
Kết luận
Rối loạn tiêu hóa ở trẻ không chỉ khiến con mệt mỏi, biếng ăn mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tinh thần. Nhiều sai lầm trong chăm sóc có thể làm tình trạng kéo dài và nghiêm trọng hơn.
Bố mẹ cần xử lý đúng cách với trẻ bị rối loạn tiêu hóaa: Bù nước điện giải cho trẻ, chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung lợi khuẩn và theo dõi sát sao các triệu chứng. Khi trẻ có dấu hiệu nặng, cần đưa đi thăm khám để được hỗ trợ kịp thời.
Bình luận