Tại sao thiếu kẽm khiến trẻ biếng ăn, thấp còi?
- Thanh Phương
- 9 thg 6
- 5 phút đọc
Kẽm là vi chất có vai trò quan trọng trong phát triển thể chất và chức năng sinh lý của trẻ nhỏ. Khi trẻ thiếu kẽm, nhiều hệ cơ quan trong cơ thể bị ảnh hưởng, gây ra tình trạng biếng ăn, chậm lớn, suy giảm miễn dịch và các vấn đề tiêu hóa. Cùng tìm hiểu chi tiết về tác động của thiếu kẽm và cách khắc phục hiệu quả.

Thiếu kẽm ảnh hưởng đến vị giác của trẻ
Các tế bào vị giác trên lưỡi, gọi là tế bào thụ cảm vị giác (taste receptor cells), chịu trách nhiệm nhận biết và truyền tín hiệu các vị ngọt, mặn, chua, đắng và umami lên não bộ. Vị giác của trẻ rất nhạy cảm và đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích ăn uống. Thiếu kẽm khiến các tế bào thụ cảm vị giác bị tổn thương hoặc hoạt động kém hiệu quả, làm trẻ giảm cảm giác ngon miệng.
Khi vị giác kém, trẻ dễ biếng ăn, chán ăn, dẫn đến việc cung cấp dinh dưỡng không đủ cho cơ thể. Đây cũng là nguyên nhân phổ biến khiến trẻ ăn ít, sụt cân và lâu dần dẫn đến thấp còi.
Thiếu kẽm làm suy giảm sức đề kháng, trẻ hay ốm vặt
Một trong những vai trò quan trọng khác của kẽm là hỗ trợ tăng cường miễn dịch. Kẽm giúp cơ thể sản sinh ra các tế bào bạch cầu, đặc biệt là với tế bào lympho T – loại tế bào miễn dịch quan trọng giúp cơ thể nhận diện và tiêu diệt vi khuẩn, virus.
Thiếu kẽm làm giảm sản xuất và hoạt động của tế bào lympho T, khiến hệ miễn dịch suy yếu. Kết quả là trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, tiêu chảy, cảm lạnh kéo dài và phục hồi chậm. Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Clinical Nutrition cho thấy bổ sung kẽm giúp giảm thời gian và mức độ nghiêm trọng của các đợt nhiễm trùng đường hô hấp ở trẻ nhỏ.

Thiếu kẽm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của trẻ
Kẽm giúp duy trì hoạt động ổn định của niêm mạc ruột, đồng thời hỗ trợ tiết enzyme tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng. Thiếu kẽm làm tổn thương lớp niêm mạc, làm tăng tính thấm ruột, gây ra tình trạng viêm và rối loạn hấp thu dưỡng chất. Kết quả là trẻ dễ bị đầy bụng, tiêu hóa chậm, táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài.
Thiếu kẽm ảnh hưởng đến chiều cao và cân nặng của trẻ
Kẽm tham gia vào quá trình phân chia tế bào, tổng hợp protein và phát triển mô cơ thể – những yếu tố quan trọng cho sự tăng trưởng chiều cao và cân nặng. Khi không được cung cấp đủ kẽm, cơ thể trẻ không thể tạo ra đủ tế bào mới, làm giảm hoạt động của các enzym và hormone tăng trưởng, dẫn đến trẻ chậm tăng cân, thấp còi so với chuẩn phát triển.
Các bằng chứng cho thấy bổ sung kẽm giúp cải thiện chiều cao, đặc biệt ở trẻ bị thấp còi (stunted), với tăng trung bình khoảng 0,37 cm chiều cao trong 24 tuần bổ sung, Ngoài ra, kẽm còn giúp tăng cường hấp thu các dưỡng chất khác như vitamin A và sắt, hỗ trợ phát triển toàn diện.

Cách khắc phục thiếu kẽm ở trẻ an toàn, hiệu quả
Kẽm là một vi chất dinh dưỡng thiết yếu nhưng cơ thể trẻ lại không có khả năng dự trữ lâu dài. Vì vậy, việc bổ sung kẽm đều đặn mỗi ngày là rất quan trọng để đảm bảo cho sự phát triển thể chất và miễn dịch của bé.
Nhu cầu kẽm ở trẻ thay đổi theo từng giai đoạn phát triển. Theo khuyến nghị dinh dưỡng:
Trẻ từ 7 tháng đến 3 tuổi cần khoảng 5mg kẽm nguyên tố mỗi ngày
Trẻ từ 4 đến 13 tuổi cần khoảng 10mg kẽm nguyên tố mỗi ngày
Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, nguồn kẽm chủ yếu được cung cấp thông qua sữa mẹ. Tuy nhiên, hàm lượng kẽm trong sữa mẹ có xu hướng giảm dần từ tháng thứ 4, có thể không đáp ứng đủ nhu cầu tăng trưởng nhanh của bé.

Ba mẹ có thể tăng cường kẽm cho bé qua thực đơn hằng ngày với các thực phẩm giàu kẽm như: thịt bò, hải sản (đặc biệt là hàu, tôm), trứng, ngũ cốc nguyên cám, đậu và các loại hạt.
Trong trường hợp trẻ kém hấp thu, biếng ăn kéo dài hoặc có dấu hiệu thiếu kẽm rõ rệt, nên cân nhắc bổ sung thêm từ các sản phẩm kẽm dễ hấp thu như Zihot - Kẽm xịt từ châu Âu.
Sản phẩm nổi bật nhờ công nghệ SunActive đột phá thu nhỏ Kẽm thành dạng nano, cho khả năng tăng sinh khả dụng cao; hạn chế kích ứng đường tiêu hóa của trẻ. Công thức tối ưu 5in1 bổ sung Kẽm nano và các vitamin C-D-E-B6 sẽ hỗ trợ Kích thích vị giác, cải thiện cảm giác thèm ăn của trẻ; Cải thiện hấp thu cũng như hỗ trợ tăng miễn dịch cho trẻ,
Ngoài ra, duy trì lối sống lành mạnh, chế độ ăn cân đối và đảm bảo giấc ngủ đầy đủ cũng góp phần hỗ trợ cơ thể bé hấp thu và sử dụng kẽm một cách hiệu quả.
Kết luận
Thiếu kẽm ở trẻ không chỉ là vấn đề dinh dưỡng đơn thuần mà còn là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển toàn diện của con. Ba mẹ cần chủ động phòng ngừa và khắc phục sớm, để mỗi bữa ăn trở thành niềm vui, và hành trình lớn khôn của con luôn tràn đầy năng lượng.
Tài liệu tham khảo:
Viện Dinh dưỡng Quốc gia – Báo cáo tình trạng thiếu vi chất ở trẻ em Việt Nam (2022)
CDC Hoa Kỳ – Zinc in Child Growth and Immunity (2021)
Pubmed - Calcium, zinc, and vitamin D in breast milk: a systematic review (International Breastfeeding Journal, 2023)




Bình luận